Ágrip úr sögu SSF

Hér má nálgast bókina ,,Ágrip úr sögu SSF 1935-2015″ sem kom út árið 2017 í tilfefni af 80 ára afmæli SSF: Opna bók

1923: Norræn samvinna bankastarfsmanna hefst Samvinna norrænna bankastarfsmanna hófst með þingi í Gautaborg árið 1923 með þátttöku Dana, Norðmanna og Svía. Finnar bættust í hópinn 1932 og Íslendingar 1937 þegar þingið var haldið í Stokkhólmi. Þingið sóttu tveir fulltrúar af hálfu SÍB, Haukur Helgason og Þorgils Ingvarsson. Þingin féllu niður í heimsstyrjöldinni, en voru tekin upp að nýju eftir hana og var þingað í fyrsta sinn í Reykjavík árið 1949.

1930: Fyrsta reglugerðin um störf og launakjör bankastarfsmanna Þann 18. desember 1930 setti bankaráð Landsbankans fyrstu reglugerðina um störf og launakjör bankastarfsmanna, að undangengnum samningum við FSLÍ. Vorið 1945 settu bæði Landsbankinn og Búnaðarbankinn svo nýjar reglugerðir sem voru undirbúnar með viðræðum við viðkomandi stéttarfélög, ásamt forystumönnum sambandsfélaganna. Á árunum 1955-56 vann SÍB svo fyrst beint að undirbúningi reglugerðar um störf og kjör bankastarfsmanna, sem var gefin út síðla árs 1956.

1935: Samband íslenskra bankamanna stofnað Stofnfundur Sambands íslenskra bankamanna var haldinn 30. janúar 1935. Undirbúningsfundir höfðu verið haldnir haustið 1934 á vegum starfsmannafélaga Landsbanka Íslands og Útvegsbanka Íslands. Fyrsti forseti SÍB var kjörinn Haraldur Johannessen og aðrir í fyrstu stjórn voru Franz E. Andersen, Baldur Sveinsson, Einvarður Hallvarðsson og Elías Halldórssson. Stofnfélagar voru 128; 75 frá Landsbanka og 53 frá Útvegsbanka.

1935: Bankablaðið hefur göngu sína Fyrsta tölublað Bankablaðsins birtist í júlí 1935. Í ávarpi stjórnar hins nýstofnaða Sambands íslenzkra bankamanna á forsíðunni kemur m.a. fram að “Það á að verða vettvangur fyrir gagnlegar umræður um hagsmunamál vor. Þá á ennfremur að flytja fróðleik um bankafræðileg efni, fréttir af félagsstarfsemi bankamanna í nágrannalöndunum, skáldskap, kýmni og annað það, sem gott blað má prýða.”

1936: Fyrsta laugardagslokunin Lengi vel voru laugardagar virkir dagar í bönkunum. Fyrsta laugardagslokunin sem SÍB samdi um var laugardaginn fyrir páska árið 1936. Sú þróun að gefa frí á laugardögum hófst þó ekki að marki fyrr en á sjöunda áratugnum. 1967 voru bankar lokaðir á laugardögum frá miðjum maí og út september. Laugardagslokunin smájókst og 1970 var alfarið hætt að hafa banka opna á laugardögum og tekin upp fimm daga vinnuvika.

1938: Hugmynd um bankamannaskóla Sveinn Þórðarson kom fyrstur fram með hugmynd að stofnun bankamannaskóla í október 1938. Þó skrifað væri af og til um málið á næstu árum og fjallað um það á þingum SÍB varð bankamannaskóli ekki að veruleika fyrr en í lok sjötta áratugarins.

1944: Byggingarfélag bankamanna stofnað Mikill húsnæðisskortur var á fjórða áratugnum og frá upphafi var rætt um það innan SÍB að stofna byggingarfélag bankamanna til að vinna bót á húsnæðisvanda bankamanna. Í janúar 1942 synjaði bæjarráð erindi sambandsins um lóðir á Melunum á þeim forsendum að svæðið hefði ekki verið skipulagt. Styrjöldin og dýrtíð sem henni fylgdi settu húsnæðismálin í biðstöðu. Byggingarfélag bankamanna var svo stofnað 6. október 1944 og var Jón Grímsson kjörinn fyrsti formaður þess. Eftir að styrjöldinni lauk stuðlaði byggingarfélagið að innflutningi svokallaðra sænskra húsa í Vogahverfið í Reykjavík.

1946: Kona fyrst kjörin formaður SÍB Engin kona átti sæti í stjórn SÍB fyrr en Kristín M. Kristinsdóttir var kjörin formaður árið 1946. Hún var kjörin meðstjórnandi 1947 og 1949. Ekki áttu aðrar konur sæti í stjórn SÍB fyrr en Helga Kristinsdóttir var kosin í stjórn árið 1963. Á 37. þingi SÍB árið 1991 var svo Anna G. Ívarsdóttir kjörin formaður, en hún hafði áður setið í stjórn sambandsins og verið varaformaður í tvö ár.

1948: SÍB breytt í fulltrúaráð starfsmannafélaga fjármálafyrirtækja Eftir stofnun SÍB var sambandið í reynd sameiginlegt starfsmannafélag þeirra tveggja banka sem áttu þá aðild. Eftir stríð voru bankarnir orðnir ellefu og fundir orðnir mjög fjölmennir. Á aðalfundi árið 1948 var ákveðið breyta fyrirkomulaginu þannig að SÍB yrði fulltrúaráð starfsmannafélaganna og að félögin kysu einn fulltrúa fyrir hverja tíu félagsmenn.

1953: Norræna bankamannasambandið stofnað Á ársþingi norrænna bankastarfsmanna í Osló árið 1952 báru fulltrúar Svía fram tillögur um breytingar á skipulagi samstarfsins í þá veru að stofnað skyldi norrænt bankamannasamband. Á fundinum í Kaupmannahöfn ári síðar var samþykkt lagafrumvarp um að stofna Norræna bankamannasambandið, NBU, og var það gert þann 24. ágúst 1953. Fyrsti formaður sambandsins var kjörinn L. H. Christensen, þáverandi fomaður danska sambandsins. Fulltrúar SÍB á stofnfundinum voru Einvarður Hallvarðsson, Garðar Þórhallsson og Guðjón Halldórsson

1956: Reglugerð um störf og launakjör bankamanna SÍB kom að undirbúningi reglugerðar um störf og launakjör bankamanna árið 1956. Krafa um samræmd kjör á milli bankanna var sterk á stríðsárunum, en þá ákváðu bankaráðin einhliða launakjör starfsmanna. SÍB mótmælti harðlega dýrtíðarfrumvarpi ríkisstjórnarinnar árið 1943 og sagði í ályktun sambandsins að stríðsgróðinn hefði nær allur fallið í hlut atvinnurekenda. Reglugerðin 1956 var fyrsti vísir breyttra viðhorfa sem reyndust vera aðdraganda kjarasamninga uppúr miðjum áttunda áratugnum.

1959: Sparisjóðirnir fá inngöngu Í lok sjötta áratugarins stækkaði sambandið umtalsvert. Á aðalfundi í október 1959 var staðfest innganga starfsfólks Sparisjóðs Reykjavíkur og nágrennis og starfsmannafélaga Verslunarsparisjóðsins, Samvinnusparisjóðsins og Sparisjóðs Hafnarfjarðar. Sparisjóðirnir gerðust þá jafnframt aðilar að Bankamannaskólanum.

1959: Skóli fyrir bankamenn SÍB vann að því frá árinu 1938 að stofnaður yrði skóli fyrir bankamenn. Ríkisbankarnir þrír, Landsbanki, Útvegsbanki og Búnaðarbanki, tóku loks höndum saman árið 1959 og stofnuðu bankamannaskóla. Gunnar H. Blöndal starfsmaður Búnaðarbanka Íslands var fyrsti skólastjóri bankamannaskólans. Fyrst um sinn var starfsemi skólans miðuð við það að veita nýjum starfsmönnum bankanna fræðslu.

1965: Fimm daga vinnuvika Sex daga vinnuvika tíðkaðist lengi í íslensku samfélagi, hjá bankamönnum sem öðrum launamönnum. Tryggvi Árnason hreyfði við kröfunni um fimm daga vinnuviku í Bankablaðinu árið 1964. Skriður komst á málið og laugardagsfrí var fyrst tekið upp til reynslu sumarið 1965 og fengu bankamenn frí fjóra laugardaga á því sumri. Smám saman jókst laugardagslokunin og þann 1. mars 1970 gekk í gildi laugardagslokun í bönkum og sparisjóðum allt árið.

1966: SÍB fær fast aðsetur Fyrstu þrjá áratugina eða svo hafði SÍB ekki fast aðsetur fyrir starfsemi sína. Árið 1961 var hafinn undirbúningur að því tryggja sambandinu húsnæði. Skipuð var húsbyggingarnefnd og á næstu tveimur árum var safnað fé í húsbyggingarsjóð með framlögum bankamanna. Í apríl 1965 var samið um kaup á efstu hæð hússins að Laugavegi 103. Húsnæðið var svo tekið í notkun þann 3. október 1966.

1967: Fræðslumót bankamanna Þrátt fyrir að Bankamannaskólinn hefði tekið til starfa töldu bankamenn fulla þörf á því að miðla upplýsingum sín á milli. Efnt var í fyrsta sinn til svokallaðs fræðslumóts bankamanna á Akureyri 1967. Um var að ræða helgarráðstefnu og urðu þær fleiri á næstu árum. Einnig voru haldin vornámskeið á Akureyri 1973 og að Bifröst 1974. Þá var efnt til kjararáðstefnu í Reykjavík 1970 og sama ár var haldið í Reykjavík sérstakt mót með ungu bankafólki.

1967: Samband íslenskra sparisjóða stofnað Samband íslenskra sparisjóða var stofnað 27. apríl 1967. Eftir að SÍB öðlaðist samningsrétt 1977 fór samband sparisjóðanna með samningsumboð fyrir hönd einstakra sjóða gagnvart starfsfólki þeirra. Frá 1982 hefur samband sparisjóðanna farið með samningsumboð gagnvart öllu starfsfólki sjóðanna og átt aðild að samninganefndum bankanna.

1972: SÍB tekur við útgáfu Bankablaðsins Árið 1971 var ákveðið á þingi SÍB að sambandið skyldi taka við útgáfu Bankablaðsins. Starfsmaður SÍB, Sigurður Guttormsson, tók við ritstjórn af Bjarna G. Magnússyni sem hafi gengt því starfi allt frá árinu 1944 án þess að þiggja nein laun fyrir. Mun hann hafa litið á þetta sem hugsjónastarf, en hann sá um skrif og efnisútvegun auk auglýsingasöfnunar og fjármálastjórnar fyrir Bankablaðið í sjálfboðavinnu í heil 28 ár.

1973: Reiknistofa bankanna tekur til starfa Haustið 1973 hóf Reiknistofa bankanna starfsemi. Forstjóri var ráðinn Einar Pálsson. Leigusamningur var gerður við IBM um tækjakaup og var aðaltölva stofunnar með 148 kílóbæta minni. ‘i dag er tölvukostur Reiknistofunnar mældur í hundruðum gígabæta.

1977: Nýr samningur um starf og skipulag Bankamannaskólans Þáttaskil urðu í menntun bankamanna árið 1977 er gerður var nýr samningur um starf og skipulag Bankamannaskólans sem þá hafði starfað í tæpa tvo áratugi. Skólinn var efldur verulega með fjölgun kennslustunda og fór kennsla fram í vinnutíma í stað kvöldkennslu eftir vinnu áður. Jafnframt fjölgaði kennslugreinum og framhaldsnám var tekið upp. Ráðinn var nýr skólastjóri, Þorsteinn Magnússon, viðskiptafræðingur.

1977: Verkfallshótun knýr fram samningaviðræður Þrátt fyrir að SÍB hefði um miðjan áttunda áratuginn bætta stöðu með formlegum samningsrétti gekk illa að fá fulltrúa bankanna að samningaborðinu. Samningum, sem gerðir höfðu verið sumarið 1976, var sagt upp 31. mars 1977 og tók uppsögnin gildi 1. júlí. Þar kom að á fundi stjórnar SÍB og formanna starfsmannafélaganna þann 3. október var samþykkt að boða til verkfalls þann 26. október. Verkfallshótunin virðist hafa dugað til að knýja fram samningaviðræður, því nýr samningur var undirritaður þann 1. nóvember.

1977: Söfnun upplýsinga um röðun í launaflokka eftir kynjum hefst Árið 1977 hófst á vegum SÍB kerfisbundin söfnun upplýsinga um röðun fólks í launaflokka eftir kynjum. Konur voru þá nær tveir þriðju hlutar starfsfólks bankanna en höfðu rúmlega fimmtungi lægri laun. Konum fór þó fjölgandi í stöðum yfirmanna á næstu árum. Kristín Steinsen í Útvegsbankanum varð fyrsta konan til að setjast í stól aðstoðarbankastjóra árið 1988.

1977: Samningur um trúnaðarmenn Þann 8. september 1977 var undirritaður samnignur um trúnaðarmenn SÍB og aðildarfélaga þess milli samninganefndar bankanna og sambandsins. Þar var réttarstaða trúnaðarmanna áréttuð og og hlutverk þeirra í bönkunum skilgreint. Skrifstofa SÍB jók jafnframt upplýsingaþjónustu við trúnaðarmenn og efndi til námskeiða fyrir þá. Uppbygging trúnaðarmannakerfis SÍB hafði mikið að segja í breyttu starfsumhverfi sambandsins sem stéttarfélags í kjölfar samningsréttarins.

1978: NBU þing á Íslandi Norræna bankamannasambandið, NBU, hélt þing sitt í fyrsta sinn á Íslandi sumarið 1978. Þingfulltrúar voru rúmlega sjötíu frá öllum Norðurlöndunum, en félagsmenn í öllum norrænu bankamannasamböndunum voru þá 116.338 talsins. Fræðsluráðstefna var svo haldin hér á landi árið 1988 á vegum NBU og þing Norræna bankamannasambandsins var haldið aftur í Reykjavík haustið 1992 með þátttöku tæplega 90 erlendra fulltrúa auk hinna innlendu.

1980: Fyrsta allsherjarverkfall bankamanna Fyrsta allsherjarverkfall bankamanna skall á 8. desember 1980 og stóð til 12. desember sama árs. Átökin reyndu mjög á samstöðu bankamanna og skipulag SÍB. Aðdragandinn var sá að kjarasamningur, er var undirritaður 3. október þá um haustið, var felldur með 60% greiddra atkvæða. Var ákveðið á fundi stjórnar SÍB, samninganefndar og formanna starfsmannafélaganna 17. nóvember að boða til verkfalls þann 3. desember. Ríkissáttasemjari lagði þá fram sáttatillögu og frestaði verkfallinu til 8. desember. Sáttatillagan var felld og verkfallið skall á 8. desember. Samningar tókust loks 12. desember að loknum miklum fundahöldum. Árangurinn varð umtalsverð kjarabót fyrir bankamenn auk ýmissa félagslegra réttinda.

1982: Flutt á fæðingarstað forsetans SÍB flutti skrifstofur sínar frá Laugavegi 103 að Tjarnargötu 14 vorið 1982. Þar skapaðist gott rými til fundahalda og aukins félagsstarfs. Í boði á Bessastöðum í tilefni af NBU þingi hér á landi kom frú Vigdís Finnbogadóttir forseti viðstöddum á óvart með því að tilkynna að hún hefði fæðst og búið um skeið í húsinu að Tjarnargötu 14. Afhenti hún sambandinu póstkort og bréf sem hún hafði fengið send er hún dvaldi þar í foreldrahúsum. Þau eru nú varðveitt á skrifstofu SÍB.

1985: Rafeindatæknin leysir gjaldkeravélar af hólmi Fyrstu beinlínutækin voru tengd í stóru ríkisbönkunum í september 1985. Áður hafði svipuð tækni verið tekin upp í Iðnaðarbankanum og Verslunarbankanum. Þar með leysti rafeindatæknin af hólmi gjaldkeravélar, innfærsluvélar, gagnaskráningarvélar og önnur tæki gamla tímans. Þetta hafði talsverð áhrif á störf bankamanna, einkum gjaldkeranna, og fluttust margir þeirra til í starfi. Bankamannaskólinn efndi til námskeiða í hinni nýju tækni.

1989: Bankakerfið stokkað upp Á miðju ári 1989 var tilkynnt að Iðnaðarbanki, Alþýðubanki og Verslunarbanki hefðu keypt hlut ríkisins í Útvegsbanka Íslands hf. og að á grunni þessara fjögurra banka yrði stofnaður nýr banki, Íslandsbanki hf., í ársbyrjun 1990. Jafnframt varð sú breyting í bankakerfinu á sama tíma að Landsbanki Íslands keypti hlut Sambands íslenskra samvinnufélaga í Samvinnubankanum. Á skömmum tíma fækkaði bönkunum því úr sjö í þrjá og bankamenn að vonum uggandi um störf sín. SÍB lagði mikla áherslu á að haft yrði samráð um allar skipulagsbreytingar er varðaði starfsmenn.

1993: Fjöldauppsögnum mótmælt Við samruna bankanna 1990 var ekki gripið til beinna uppsagna, en smám saman jukust kröfur um sparnað í ríkisbönkunum. Landsbankinn greip til fjöldauppsagna árið 1993. SíB mótmælti þeim sem ólögmætum og siðlausum og aflaði sér verkfallsheimildar. Var efnt til útifundar á Lækjartorgi þar sem um tvöþúsund bankamenn sýndu samstöðu. Á 38. þingi SÍB þetta vor var sýnt fram á að útlánatöp fremur en launakostnaður væru meginástæða rekstrarvanda bankanna. Á fyrstu fimm árunum eftir uppstokkunina fækkaði bankamönnum um fimmtung.

1993: Aðild að Atvinnuleysistryggingasjóði Bankarnir höfðu sjálfir greitt bankamönnum bætur í atvinnuleysinu þar sem þeir áttu ekki aðild að Atvinnuleyistryggingasjóði. Breyting varð á því 1. júlí 1993 þegar Samband viðskiptabanka ákvað að hætta greiðslu bóta í kjölfar nýrra laga sem kváðu á um fulla aðild þess að sjóðnum. SÍB sótti þá um aðild að Atvinnuleysistryggingasjóði og fékk skömmu siðar. Þann 1. október fengu 89 bankamenn greiðslur úr sjóðnum og fór fjölgandi árið eftir og jafngilti það rúmlega þremur af hundraði félagsmanna SÍB.

1994: SÍB tekur við rekstri Bankamannaskólans Í tengslum við kjarasamning í ársbyrjun 1994 var gert samkomulag um að SÍB tæki að sér rekstur Bankamannaskólans. SÍB flutti skrifstofur sínar í sambýli við skólann að Snorrabraut 29. Bankamannaskólinn hafði nánast lagt niður starfsemi á þessum tíma og var engin hefðbundin fræðsla í skólanum veturinn 1993-1994. Var ákveðið að fræðslunefnd skyldi bera ábyrgð á skipulagi og framkvæmd fræðslunnar framvegis og ráðinn var starfsmaður til skólans.

1995: Friðbert nýr formaður Á þingi SÍB árið 1995 tók Friðbert Traustason við sem formaður SÍB af Önnu G. Ívarsdóttur sem gegnt hafði embættinu frá því árið 1991. Friðbert hafði þá gegnt embætti 1. varaformanns frá árinu 1989.

1997: Átök um lífeyrisréttindi og bakábyrgð Þetta ár voru mikil átök um þessar breytingar á lífeyrissjóðnum, sérstaklega vegna afnáms bakábyrgðar bankanna og annarra aðildarfyrirtækja að sjóðnum. Samningur um nýtt lífeyriskerfi þar sem 10% iðgjald færi til hefðbundins samtryggingarlífeyrissjóðs og 7% í séreignarsjóð, árið 1998, að vali starfsmanna mæltist hins vegar vel fyrir hjá flestum sjóðfélögum. Gamla kerfinu var breytt, bakábyrgðinni aflétt af fyrirtækjunum en skuld þeirra fyrir liðinn tíma greidd inn og hærra iðgjald (18,4%) greitt inn í sjóðinn frá ársbyrjun 1998.

1997: Styrktarsjóði SÍB komið á Í kjarasamningum SÍB árið 1997 var Styrktarsjóður SÍB (sjúkrasjóður) stofnaður og samþykkt að fjármálafyrirtækin greiddu inn 0,3% af föstum mánaðarlaunum inn í sjóðinn. Það hafði hamlað nokkuð starfi SÍB að eiga ekki slíkan styrktarsjóð, sem gæti aðstoðað félagsmenn vegna langvarandi veikinda og stuðlað að heilsueflingu og forvörnum ýmsum eins og rannsóknum og sálfræðiaðstoð. Síðar hækkaði framlag fyrirtækja í sjóðinn í 0,5% og svo upp í 0,7%.

1999: Menntunarsjóður SÍB Í kjarasamningum árið 1999 náði SÍB fram því markmiði að koma á fót Menntunarsjóði. Sjóðurinn hóf að greiða námsstyrki til félagsmanna árið 2001.

2000: SÍB flytur í Nethyl Þegar Bankamannaskólinn var lagður niður árið 2000 ákvað stjórn SÍB að nota fjármagnið sem fékkst fyrir húsnæði sambandsins að Tjarnargötu til að kaupa nýtt húsnæði að Nethyl 2 í Ártúnsholtinu.

2000: Ríkið hefur sölu á hlutabréfum ríkisbankanna Árið 2000 var byrjað að selja hluti úr Landsbanka og Búnaðarbanka sem þá voru að fullu í eigu ríkisins. . Um áramótin 2003/2004 voru bankarnir að fullu einkavæddir.

2004: Tilvist SÍB tryggð eftir einkavæðingu

Eftir einkavæðingu bankanna hófst mikil barátta fyrir tilvist SÍB. Stjórnendur nýju einkabankanna vildu losna undan þessum lögum og margir þeirra töldu algjöran óþarfa að allir starfsmenn yrðu áfram í einu sameinuðu stéttarfélagi. Barátta stjórnar SÍB um að ná samkomulagi við öll fjármálafyrirtækin um að SÍB væri áfram samningsaðili og stéttarfélag allra starfsmanna og koma þannig í veg fyrir að félagsmönnum yrði tvístrað í 5-10 stéttarfélög sérstakra starfsstétta. Samningar tókist að lokum og var skrifað undir nýtt samkomulag um kjarasamninga bankamanna þann 14. október 2004.

2007: SÍB verður SSF Nafnabreytingin úr Sambandi íslenskra bankamanna (SÍB) yfir í Samtök starfsmanna fjármálafyrirtækja (SSF) átti sér stað formlega á þingi SÍB árið 2007 eftir að félagsmönnum í fjármálageiranum, utan bankanna, hafði fjölgað mjög og þótti nýtt nafn gefa betri mynd af eðli og hlutverki stéttarfélagsins.

2008: Fall bankanna – uppsagnir Strax árið 2007 voru blikur á lofti varðandi rekstur og framtíð bankanna, þó engan hafi órað fyrir þeirri atburðarás sem hófst svo haustið 2008. Um haustið árið 2007 kom í ljós að Glitnir hafði áhuga á að aðlaga betur starfsmannafjölda að rekstri, en að það yrði gert að mestu án uppsagna. Vorið 2008 var engu að síður ljóst að bankinn ætlaði að segja upp um 100 starfsmönnum á öllum sviðum bankans. Sömu skilaboð komu frá öðrum bönkum og sparisjóðum, nauðsynlegt væri að draga saman starfsemi og fækka starfsmönnum. Að þessu var unnið um sumarið og fram eftir hausti 2008. Í lok september árið 2008 lá fyrir yfirtaka ríkisins á Glitni og í byrjun október féllu einnig Landsbanki og Kaupþing.

Við yfirtökuna á nýju bönkunum þremur í október 2008 var það krafa að fækka starfsmönnum um 30-40%, eða um 1500 störf. Þetta átti að gerast þegar í stað. Í upphafi snérist öll vinna stjórnar SSF og stjórna starfsmannafélaga bankanna að því að tryggja sem flestum áframhaldandi starf og að fækka uppsögnum eins og unnt væri. Kjörnir fulltrúar aðildarfélaga SSF, ásamt forsvarsmönnum SSF, lögfræðingum á vegum FME ásamt stjórnendum fyrirtækjanna sátu á löngum og ströngum fundum þar sem reynt var að draga úr uppsögnum. Með mikilli baráttu tókst að koma fyrirhuguðum uppsögnum úr 40% niður í rúm 20% þetta fyrsta ár, en síðar átti eftir að bætast við fjöldi uppsagna. Samhliða þessari baráttu var unnið að því að tryggja öllum starfsmönnum greiddan uppsagnarfrest, en ætlun ríkisvaldsins var að senda þá starfsmenn sem misstu starfið á Tryggingarsjóð launagreiðenda, sem aðeins hefði greitt hluta af kjarasamningsbundnum uppsagnarfresti. Á endanum fór það svo að allir fengu sinn uppsagnarfrest greiddan án vinnuframlags.

2009: Aðstoð við félagsmenn í áfallinu

Næstu ár vann SSF mikið og öflugt starf víða við að draga sem mest úr áfalli þeirra sem misstu vinnuna með ýmiss konar aðstoð. Næstu árin runnu í eitt skeið þar sem afleiðingar fjármálakreppunnar komu fram. SSF gerði allt sem hægt var að gera við þessar aðstæður; útvegaði lögmenn þar sem ágreiningur var, greiddi fyrir sálfræðiaðstoð og aðstoð ráðningastofa vegna undirbúnings fyrir launaviðtöl og gerð ferilskráa og ótal margt fleira. Hundruðir félagsmanna fóru á námskeið, m.a. hjá „Nýttu kraftinn“ til að undirbúa sig fyrir atvinnu hjá nýjum vinnuveitanda og á tímabili var starfandi nokkurs konar neyðarmóttaka hjá Rauða krossinum á vegum SSF en margir félagsmenn urðu fyrir verulegu áfalli á þessum tíma.

2015: Fækkun útibúa og sparisjóða komin langt á veg Á árunum eftir fjármálakreppu tók útibúum banka að fækka og eftir þær lokanir sem áttu sér stað árið 2015 voru 74 útibú eftir en voru um 170 þegar mest var upp úr aldamótunum 2000. Sparisjóðirnir áttu mjög undir högg að sækja og var mikið um yfirtökur á starfsemi þeirra á þessum árum. Árið 2015 tók Landsbankinn Sparisjóð Vestmannaeyja yfir sem og Sparisjóð Norðurlands á meðan Arion banki yfirtók starfsemi Afls Sparisjóðs. Á örfáum árum hafði sparisjóðakerfið dregist gríðarlega mikið saman. Flestir voru sparisjóðirnir 26 talsins, lengi 24. Innan sparisjóðanna unnu þegar flest var um 800 starfsmenn, þar 2016 voru sparisjóðirnir fjórir með 30-40 starfsmenn.

2017: SSF gefur margnota innkaupapoka Stjórn SSF ákvað í lok 80 ára afmælisársins 2015 að gefa félagsmönnum sínum margnota innkaupapoka. Vildi stjórnin með þessu vekja félagsmenn sína til umhugsunar um þá miklu plastnotkun sem er í heiminum í dag og hversu mikið hagsmunamál það er að draga úr allri plastnotkun. Margnota pokar til innkaupa eru mikilvægt skref í þá átt að draga úr notkun plastpoka og leggja því umhverfisvernd lið.

2018: Viðvarandi fækkun útibúa viðskiptabankanna og starfsfólks Útibúum viðskiptabankanna fækkaði veruleg Á þessum árum. Í árslok 2008 voru 146 útibú viðskiptabanka starfrækt en þeim fækkaði jafnt og þétt niður í 84 útibú 2018. Mikil fækkun átti sér stað á höfuðborgarsvæðinu 2012-2018, úr 37 útibúum í 21. Þá hefur útibúum haldið áfram að fækka undanfarin ár utan höfuðborgarsvæðisins en þau voru 99 talsins árið 2008 en voru 63 2018.

2018: Ríkið selur hlut sinn í Arion banka Fjármálaráðherra féllst í febrúar á tillögu Bankasýslu ríkisins um sölu á 13% hlut ríkissjóðs í Arion banka til Kaupskila ehf.

2019: Menntunarsjóður SSF – Átaksverkefni 47. þing SSF, sem haldið var í lok mars 2019, samþykkti að ráðast í átaksverkefni í menntunarmálum. Átaksverkefnið sem er að lágmarki til þriggja ára tók gildi frá og með námi sem stundað er á sumarönn 2019 en þá hækkaði hlutfall endurgreiddra námsgjalda úr 50% í 80% og hámarkfjárhæð sem greidd er á önn hækkaði úr 150.000 kr. í 175.000 kr.

Styrkur fyrir sumarstarfsmenn hækkar í 30.000 kr. frá og með almanaksárinu 2019 vegna náms sem

2019: Nýr Kjarasamningur SSF og SA

Atkvæðagreiðslu félagsmanna SSF um kjarasamning SSF og SA sem gildir frá 1.4.2019 til 1.11.2022 lauk í byrjun júní. Kosningaþátttakan var 61,69%, af þeim sögðu 64,9% JÁ, 32,1% sögðu NEI og 3% tóku ekki afstöðu í kosningunni. Kjarasamningurinn var því samþykktur.

2019: Sorgardagur í sögu fjármálafyrirtækja Stjórn Samtaka starfsmanna fjármálafyrirtækja (SSF) sögðu fimmtudaginn, 26. september 2019, vera sorgardag í sögu íslenskra fjármálafyrirtækja. Þá misstu um 150 félagsmenn SSF vinnuna hjá Arion banka vegna umfangsmestu uppsagna innan íslenskra fjármálafyrirtækja frá hruni. Þetta var önnur stóra uppsögnin hjá Arion banka á tiltölulega stuttum tíma, en í September 2016 var 46 manns sagt upp.

Stjórn SSF harmaði þá aðferðafræði sem viðhöfð hefur verið við hópuppsagnir Arion banka. Með hópuppsögnunum nú hefur verið rofin sú virðing sem starfsfólki og stéttarfélögum þeirra hefur verið sýnd í áraraðir.

Í tengslum við álitamál um framkvæmd hópuppsagnarinnar í Arion banka lét SSF vinna lögfræðiálit og í kjölfar þess sendu samtökin inn kvörtun til eftirlitsstofnunar EFTA vegna brotalama á framkvæmd hópuppsagna á Íslandi.

2020: Vinnutímastytting frá 1. janúar

Frá 1. janúar 2020 kom til framkvæmda vinnutímastytting, sem stytti vinnutíma starfsmanna um 45 mínútur á viku með því markmiðið að ná fram gagnkvæmum ávinningi og bæta nýtingu vinnutíma þar sem því verður við komið.

2020: Heimavinna í Covid Þegar Covid 19 skall á Íslandi í byrjun mars s.l. voru allir óviðbúnir þeim stormi. Fjármálafyrirtækin gerðu það sama og mörg önnur fyrirtæki, það er loka fyrir aðgengi viðskiptavina að vinnustöðum og skipuleggja heimavinnu sem flestra (þar sem því var við komið).

Ýmis matskennd atriði hafa komið til álita sem tengjast heimavinnu er varða kjarasamningsbundin atriði, vinnuaðstæður og margt fleira. Allir lögðust á eitt við að finna lausnir við þessar sérstöku aðstæður þar sem mikilvægast var að reka fyrirtækin áfram með sem minnstri truflun á daglegri starfsemi og þjónustu við viðskiptamenn.

2021: Sala á Íslandsbanka – fyrsti hluti Ríkistjórnin byrjaði að selja eignarhluta ríkisins í Íslandsbanka árið 2021. Almennt hlutafjárútboð var haldið í júní þar sem 35 prósenta hlutur í bankanum var seldur á 55,3 milljarða króna.

2021: Áfram uppsagnir í nafni hagræðingar Stjórn Samtaka starfsmanna fjármálafyrirtækja (SSF) lýsti áhyggjum af stöðugum uppsögnum innan fjármálageirans. Íslandsbanki sagði upp og gerði starfslokasamninga við 24 starfsmenn í september. Þá var 55 starfsmönnum Salt Pay (áður Borgun) sagt upp í apríl en fyrir áramót voru einnig uppsagnir hjá

2022: Formannaskipti í SSF Á þingi SSF í mars 2022 hætti Friðbert Traustason sem formaður samtakanna og tók Ari Skúlason við sem formaður SSF.

Hann var áfram í starfi sínu hjá Landsbankanum fyrsta árið sem formaður SSF en hóf störf á skrifstofu SSF í mars 2023.

2022: Sala á Íslandsbanka – annar hluti 22,5 prósenta eignarhluta ríkisins í Íslandsbanka var seldur með tilboðsfyrirkomulagi í mars 2022. Eftir það á ríkissjóður 42,5% af bankanum.

2023: Nýr kjarasamningur SSF Í lok janúar skrifaði samninganefnd SSF undir framlengingu kjarasamnings sem gildir frá 1. nóvember 2022 til janúarloka 2024. Innihald samningsins var stutt og laggott, 6,75% launahækkun frá 1. nóvember 2022 með 66 þús. kr. hámarki. Launatengdir liðir hækka um 5%. Samningarnir voru kynntir á þremur fundum á Teams sem rúmlega 1.200 manns sóttu. Þátttaka í kosningu um samninginn var frábær þar sem 82,2% félagsmanna kusu. Já sögðu 1.568 – 53,5%. Nei sögðu 1.268 – 43,3% og 95 tóku ekki afstöðu – 3,2%.

2023: Formenn SSF ávarpa aðalfundi bankanna Í mars 2023 kváðu bæði Ari Skúlason formaður SSF og Oddur Sigurðsson fyrsti varaformaður SSF sér hljóðs á aðalfundum Landsbankans og Íslandsbanka og ræddu stöðuna í kjaramálum starfsmanna fjármálafyrirtækja undir liðnum starfskjarastefna.

Skilaboðin í þessum ávörpum voru mjög skýr og mótast mikið af þeirri framkomu sem samninganefnd SSF mætti af hálfu atvinnurekenda í viðræðum um kjarasamning í janúar.

2023: Samtök norrænna starfsmanna fjármálafyrirtækja (NFU) 100 ára Samtök norrænna starfsmanna fjármálafyrirtækja (NFU) héldu í júní upp á 100 ára afmæli sitt í Finnlandi. SSF (áður SÍB) hafa verið aðilar að þessum samtökum í áratugi. Meginhlutverk NFU í dag er að halda utan um samstarf samtaka norrænna starfsmanna á fjármálamarkaði og að verja og tryggja hagsmuni þeirra.

Starfsemin felst að miklu leyti í því að fylgjast með þróun laga og reglna á evrópskum fjármálamarkaði og að reyna að hafa áhrif á löggjöf og reglusetningu innan ESB á því sviði. Norræn stéttarfélög starfsmanna á fjármálamörkuðum vinna því mjög þétt saman innan NFU að þessum markmiðum sem ekki veitir af þar sem reglusetning ESB á þessu sviði hefur áhrif innan allra ríkja innan EES.

2023: SSF segir upp samkomulagi um kjarasamninga bankamanna Samtök starfsmanna fjármálafyrirtækja sögðu í lok júní upp samkomulagi frá 2004 við samningsaðila sína um kjarasamninga bankamanna.

Í þessu samkomulagi frá 2004 voru hömlur settar á rétt stéttarfélagsins SÍB (síðar SSF) varðandi vinnudeilur sem eru langt umfram það sem almennt gildir á íslenskum vinnumarkaði sbr. 6. og 7. grein samkomulagsins. Þetta samkomulag hefur oft verið kallað heiðursmannasamkomulagið.

Eftir að SA tók við lykilhlutverki í samningum við SSF eftir hrun hefur engu verið breytt um formleg samskipti aðila. SSF taldi að þetta samkomulag væri barn síns tíma og að það skjóti skökku við að samskipti samtakanna við gagnaðila heyri ekki beint undir vinnulöggjöfina eins og gildir um önnur samskonar samskipti á almennum vinnumarkaði. SSF sagði því samkomulaginu upp.

2024: Samstaða meðal stéttarfélaga háskólamenntaðra Í febrúar var birt sameiginleg yfirlýsing frá 22 stéttarfélögum þar sem háskólamenntað starfsfólk er í meirilhluta. SSF á vel heima í þessum hópi þar sem vel yfir 70% félagsmanna er með háskólamenntun. Yfirlýsingin varr áminning um hvernig ítrekaðar krónutöluhækkanir í síðustu kjarasamningum hafa leikið þennan hóp og var úrbóta krafist.

2024: Nýr kjarasamningur SSF Samninganefnd SSF undirritaði nýjan kjarasaamning í byrjun maí. Samningurinn er afturvirkur og gildir frá 1. febrúar 2024 og er til fjögurra ára.

Samningurinn var í anda þeirra kjarasamninga sem gerðir höfðu verið á almenna markaðnum árinu, og almennar launahækkanir þær sömu. Ekki er um að ræða sömu krónutölu fyrir alla eins og var í tveimur síðustu samningum þar á undan og ekkert þak var á launahækkunum.

Samningarnir voru kynntir á nokkrum Teams fundum. Þátttaka í atkvæðagreiðslu var góð, en alls kusu 2721 eða samtals 76,1% þátttaka.

Já sögðu 1292 eða samtals 47,48%, nei sögðu 1322 eða samtals 48,59%. 107 eða samtals 3,93% tók ekki afstöðu. Þrátt fyrir að fleiri væru á móti samningi en með telst samningurinn samþykktur en samkvæmt lögunum þarf meirihluta greiddra atkvæða til að fella kjarasamning.

Hér er hægt að sækja kafla um SSF úr bókinni “Með oddi og egg” sem er saga stéttarfélaga á Íslandi útgefin 2004. Tengill